Opracowała: Katarzyna Chrościcka

Nauczyciel geografii w Zespole Szkół

w Juchnowcu Górnym

PLAN METODYCZNY PRZEDMIOT: GEOGRAFIA

KLASA III GIMNAZJUM

TEMAT: Przyrodnicze i pozaprzyrodnicze uwarunkowania rolnictwa w Polsce

Cel ogólny: Poznanie przyrodniczych i pozaprzyrodniczych warunków

wpływających na polskie rolnictwo.

Cele szczegółowe:

Wiadomości

Uczeń potrafi:

• Podać definicję „rolnictwa”
• Wymienić 3 główne funkcje, jakie spełnia rolnictwo

• Posługując się wiadomościami z poprzednich lekcji określić cechy klimatu Polski i swego regionu
• Korzystając z map tematycznych wyjaśnić wpływ elementów środowiska naturalnego (rzeźby terenu, klimatu, wód, gleb)
  na rozwój rolnictwa w różnych regionach naszego kraju

Umiejętności

Uczeń potrafi:

• Na podstawie diagramów kołowych scharakteryzować strukturę użytkowania gruntów w Polsce
• Posługując się wiadomościami zamieszczonymi w podręczniku porównać

poziom rozwoju rolnictwa w naszej ojczyźnie z wysoko rozwiniętymi krajami

Europy Zachodniej

• Na podstawie map tematycznych w podręczniku i mapie Polski ocenić, które regiony geograficzne mają najlepsze warunki przyrodnicze
  dla rozwoju rolnictwa Postawy

• Umiejętność pracy w grupie i poczucie odpowiedzialności za sposoby i wyniki pracy
• Rozwijanie prawidłowej postawy współzawodnictwa w grupie rówieśniczej

Pomoce dydaktyczne: mapa hipsometryczna Polski, mapy tematyczne zamieszczone w atlasie i w podręczniku, podręcznik „Geografia” R.Dmochowski, M.M.Wilczyńska - Wołoszyn, zeszyt ćwiczeń, duży arkusz papieru, kolorowe mazaki, kartki, magnesy do mocowania kartek na tablicy,
taśma samoprzylepna, załączniki

Formy organizacji zajęć: grupowa i indywidualna

Typ lekcji: przeznaczona na realizację nowego materiału

Metody pracy: burza mózgów, praca z mapą, układanie „rozsypane” wyrazowych,

Miejsce: klasa z przygotowanymi stolikami do pracy w grupach

Czas: 45 minut

Część lekcji	Czynności uczniów		Czynności nauczyciela	Pomoce dydaktyczne
	Docelowe	Zadania dydaktyczne
Wstępna	Wybór lidera nadzorującego pracę grupy( przyznaje punkty za aktywność podczas wykonywania poszczególnych zadań)	Poznanie celów lekcji Zapisanie tematu lekcji	Czynności organizacyjne. Sprawdzenie listy obecności Podział uczniów na 4 grupy. Uświadomienie uczniom celów zajęć Podanie tematu lekcji
Główna	Określenie pojęcia „rolnictwo”	Zastanowienie się w grupach(„burza mózgów”), zapisanie wspólnie utworzonej definicji, odczytanie definicji przez wszystkie grupy	Pytanie: Co to jest rolnictwo?
		Ułożenie „ rozsypanki” i odczytanie całości zadania przez grupę	Poinformowanie o tym,iż rolnictwo odgrywa bardzo ważne funkcje	Rozsypana wyrazowa
	Omówienie warunków gospodarowania w rolnictwie	Na podstawie wiadomości z poprzednich lekcji omówienie przez grupy wpływu warunków przyrodniczych( gleb, wody, klimatu i rzeźby terenu) na rolnictwo w Polsce( z uwzględnieniem naszego regionu) Wyszukanie w atlasie, wypisanie na kartce i przypięcie w odpowiednim miejscu w tabeli nazw krain geograficznych o + i – cechach	Podział uwarunkowań rolnictwa na przyrodnicze i pozaprzyrodnicze, przypięcie plansz do tablicy Przydzielenie grupom tematów do omówienia (z uwzględnieniem naszego regionu)	Załączniki Podręcznik Atlasy, mapa Tabela: krainy geograficzne o korzystnych i niekorzystnych cechach
		Wskazanie wybranych krain geograficznych na mapie Omówienie użytków rolnych w Polsce i naszym regionie	Przypięcie na tablicy diagramów kołowych przedstawiających strukturę użytkowania ziemi w Polsce i w naszym regionie	Mapa Diagramy kołowe
		Opracowanie poszczególnych zagadnień w grupach i omówienie na forum klasy	Przydzielenie grupom omówienie warunków pozaprzyrodniczych wpływających na rolnictwo w Polsce i porównania ich z rolnictwem unijnym
Wyrażenie opinii poprzez przypięcie punktu :Polsce lub UE		Przypięcie tabeli Polska –UE i polecenie uczniom uzupełnienia jej Przeczytanie krótkiej charakterystyki rolnictwa w województwie podlaskim	Tabela : Polska – Unia Europejska Tekst: charakterystyka rolnictwa w regionie
Końcowa	Podsumowanie	Odczytanie w grupach tekstu , odgadnięcie nazwy krainy geograficznej, przeczytanie tekstu klasie i pokazanie właściwego obszaru na mapie	Rozdanie krótkiej charakterystyki 4 krain geograficznych uwzględniającej warunki rolnictwa Zebranie kart z punktacją poszczególnych członków grup i ocena pracy na lekcji	Tekst Mapa Polski
	Praca domowa- główna Praca domowa- dla chętnych		Polecenie wykonania ćwiczenia 57 – 64 ze stron 30-33 Na podstawie ćwiczeń opisać przyrodnicze i pozaprzyrodnicze uwarunkowania rolnictwa w naszym regionie	Zeszyt ćwiczeń

Załącznik1

POZAPRZYRODNICZE UWARUNKOWANIA ROLNICTWA	POLSKA	UNIA EUROPEJSKA
WIELKOSĆ GOSPODARSTW
POZIOM MECHANIZACJI
ILOŚĆ ZATRUDNIONYCH I PRZYGOTOWANIE ZAWODOWE
ZUŻYCIE NAWOZÓW SZTUCZNYCH I ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN

Załacznik2

FUNKCJA EKONOMICZNA	FUNKCJA SPOŁECZNA	FUNKCJA PRZESTRZENNA
Dostarcza żywności dla ludzi pasz dla zwierząt, surowców dla przemysłu , uczestniczy w handlu wewnętrznym i zagranicznym.	Tworzenie miejsc pracy, a poprzez to źródeł utrzymania części ludności	Kształtowanie krajobrazu przez zmianę krajobrazu naturalnego na kulturowy(pola, pastwiska, sady, ogrody)

Załącznik 3

Indywidualnym gospodarstwom rolnym na Podlasiu niełatwo jest przystosować się do nowej rzeczywistości ekonomicznej .Gospodarstwa północno- wschodniej Polski mają w zasadzie tylko jeden atut – one już są duże i zajmują około 10 ha.

Gdyby jeszcze warunki przyrodnicze były odrobinę lepsze?

Uprawę roli utrudniają nie tylko krótki okres wegetacyjny i niewielka na ogół żyzność gleb. W wielu miejscach spadki terenu są tak duże , że praktycznie uniemożliwiają mechanizację . Lodowiec pozostawił niezliczoną ilość kamieni, niekiedy imponujących rozmiarów głazów narzutowych. Łamią się o nie pługi, ostrza kosiarek.

W świadomości społecznej Polaków utrwalił się obraz zacofanego rolnictwa północno-wschodniej części naszego kraju: szerokie miedze, gospodarstwa poszatkowane na dziesiątki kawałków, koń ciągnący pług, brak nawozów sztucznych i środków ochrony roślin. Plony są niskie i zbiory wystarczają niemal wyłącznie na pokrycie własnych potrzeb żywieniowych.

Jeszcze przed kilkunastu laty taki obraz był w dużej mierze prawdziwy. Także i dziś chłopi nie zapomnieli , jak posługiwać się kosą , gdy trzeba skosić trawę na miedzy, w przydrożnym rowie lub gdy po nadmiernych deszczach „wylegnie” zboże i kombajny nie są w stanie go zżąć.

Ale różnice w poziomie uprawy między Polską NE a resztą kraju stopniowo się zacierały i dzisiaj nie są już istotne.Na przykład zużycie nawozów sztucznych na 1 ha użytków rolnych wynosi około 72 kg – czyli zbliżone do średniej krajowej (71 kg).Pamiętajmy jednak przy tym, że w zużyciu dużych ilości nawozów sztucznych przestaliśmy już widzieć wyłącznie symbol postępu. Coraz powszechniejsza jest świadomość , że nadmierne używanie nawozów sztucznych, a zwłaszcza środków ochrony roślin prowadzi do zatrucia gleb i wód, a również do obniżenia jakości produktów rolnych.

Załacznik4 Karta oceny grup za poszczególne zadania

GRUPA

Zadanie 1

Zadanie 2

Zadanie 3

Zadanie 4

Zadanie 5

SUMA